Wist je dat bijna de helft van de hoogsensitieve personen aangeeft minimaal één keer per dag overprikkeld te raken op het werk? Puur en alleen op het werk, dan kijken we dus nog niet eens naar de thuis situatie. Schrikbarend! Overprikkeling is dan ook een van de meest gehoorde klachten bij HSP.
Wat is overprikkeling?
Overprikkeling, of je overprikkeld voelen, betekent dat er op zo’n moment meer prikkels bij je binnen komen dan er verwerkt kunnen worden. Het voelt alsof er een soort error in je hoofd ontstaat. In een eerder artikel refereerde ik ook al eens naar de super toepasselijke quote van het Twitteraccount @LCaffeinated:
“My mind is like my internet browser. 19 tabs open with 3 of them frozen and I have no idea where the music is coming from.”
Symptomen van overprikkeld zijn als HSP
Die chaos en error in je hoofd zijn wellicht al herkenbaar voor je in tijden van overprikkeling. Het is één van de makkelijkst te herkennen symptomen van overprikkeling, maar er zijn nog een heleboel meer klachten waaraan je overprikkeling kunt herkennen:
Lichamelijke symptomen van overprikkeld zijn
- Hoofdpijn
- Hartkloppingen
- Vermoeidheid
- Gespannen spieren (denk aan: nek-, rug-, kaakklachten)
- Ruis in je oren
- Lichtflitsen in je zicht
Mentale symptomen van overprikkeld zijn
- Een ‘vol hoofd’ hebben, niet meer goed kunnen nadenken
- Je onrustig voelen
- Je niet meer kunnen concentreren
Emotionele klachten van overprikkeling
- Prikkelbaar reageren, een kort lontje hebben
- Je neerslachtig en/of machteloos voelen
- Emotioneel zijn, snel(ler) huilen
- Negatieve gedachten hebben
- (Meer) moeite hebben met slapen
- Jezelf terug willen trekken
Het is belangrijk om op tijd iets aan je overprikkeling te doen. Hoe langer de overprikkeling aanhoudt, hoe meer klachten je kunt krijgen. Langdurige overprikkeling kan dan ook leiden tot heftige situaties. En daarnaast: hoe sneller je aan herstel begint, hoe korter je herstel duurt.
Symptomen bij langdurige overprikkeling
- Overspannenheid
- Burn-out
- Slaapproblemen
- Depressie
- Angststoornissen
Overprikkeling voorkomen | tips
Al die klachten, daar word je waarschijnlijk niet vrolijk van. Dus, laten we eens kijken naar hoe je overprikkeling kunt voorkomen en wat je er aan kunt doen wanneer je er toch last van hebt.
Tips om overprikkeling te voorkomen
- Herken de signalen Je lichaam geeft heel de dag signalen af. Dat kunnen lichamelijke signalen zijn zoals pijntjes, spanning, kriebels, etc. Maar ook emotionele signalen zoals boosheid, angst, verdriet of enthousiasme. Besef dat elk signaal waardevolle informatie bevat. Luister naar de signalen en handel er naar.
- Herken en respecteer je grenzen Je lichaam is de beste graad meter, jij weet het beste waar jouw grenzen liggen en wanneer ze bereikt zijn. Luister dus goed naar de signalen van je lichaam, herken je grenzen en handel er naar vóórdat ze bereikt zijn.
- Stop met vergelijken Wij mensen willen van nature ergens bij horen, daarom vergelijken we onszelf met anderen en passen we ons aan om nog beter ‘in de groep te vallen’. Maar, dat continue vergelijken is ook heel vermoeiend, er is namelijk altijd iemand die anders is dan jij. En daardoor focus je al snel alleen op de dingen die anders, of, niet goed zouden zijn. De ander is niet de graadmeter voor hoe ‘het zou moeten zijn’. Jij bent jouw eigen graadmeter.
- Kom in contact met gelijkgestemden Omring jezelf met mensen die hetzelfde als jij in elkaar zitten. Daardoor wordt het makkelijker jezelf te begrijpen en te zien dat je niet alleen bent. Doe bijvoorbeeld eens mee met het HSP cafe en ontmoet andere hoogsensitieve personen.
- Vertrouw op jezelf Vertrouw erop dat jij het beste weet en voelt wat jij nodig hebt. Een ander kan jou dat niet vertellen. Luister daarom altijd eerst naar je eigen gevoel en behoeften wanneer je een keuze maakt, en probeer je iets minder van de mening, goed bedoelde adviezen en voorbeelden van anderen aan te trekken. Gebruik anderen als inspiratie, niet als voorbeeld om naar te leven.
Herstellen van overprikkeling | tips
Toch overprikkeld geraakt? Een aantal tips om je te helpen je overprikkeling te verminderen:
- Slapen. Zorg dat je voldoende slaap krijgt. Lukt het niet om te slapen? Probeer dan in ieder geval te rusten. Rust en slaap zorgt er namelijk voor dat je brein de prikkels kan verwerken.
- Ga in bad of neem een douche, water kan je het gevoel geven echt even alles los te kunnen laten en van je af te spoelen.
- Doe een activiteit ‘met je handen’, zoals tuinieren, kleuren, knutselen. Het haalt je uit je hoofd en brengt je in je lijf. Daarnaast geef je op deze manier je hoofd iets te doen en kun je niet gaan piekeren.
- Mediteer
- Ga wandelen (en doe het rustig aan!)
- Sport kan ook helpen, afhankelijk van hoe heftig je overprikkeling is. Doe het rustig aan en luister goed naar je lichaam.
- Doe een ademhalingsoefening. Een aantal keer goed doorademen (4 tellen in, 1 tel vast, 7 tellen uit) geeft je lichaam het signaal dat er geen gevaar is, waardoor het beter kan ontspannen.
Verder lezen?
Lees nog meer over overprikkeling, de symptomen en het herstel hiervan in een van de andere artikelen:
Wil je door ons begeleid worden? Meld je dan aan voor een HSP coaching of Life coaching traject. Of kijk eens naar de online HSP training waarbij ik je help overprikkeling te voorkomen, je leert wat jouw hoogsensitiviteit nu precies inhoudt en hoe jij van je sensitiviteit een kwaliteit maakt!
Bronnen